Літоўскі воўк | страница 23



- Зноў, пане, мне быць адной? - перабіла яго Аксана.

Яна заўжды так звярталася да мужа. Не на «вы» і не на «ты», а толькі «пан»... Аканом ваяваў-ваяваў з гэтым звароткам і стаміўся. Сам на людзях называў жонку «пані Ўрбановіч».

- Мне здавалася, ваша цётухна заўшэ прыемны госць у вашым... у нашым доме, - сказала жонка.

- Вось так, мая красачка, у нашым доме, а не «вашым». Бо мы цэлы год жывём у нашым доме... А што да пані Цэцыліі, дык... - Твар пана Ўрбановіча перасмыкнула. - Яе гасцяванні сядзяць мне ў гардле. Ды яшчэ гэты Станіслаў... Язык, выбачай, як хвост авечы. - Аканом прыгнуў галаву, мезеным пальцам дакрануўся да кончыка носа. - Але, яскулка, калі табе сумна, запрашай і пані Цэцылю...

Аканом гаварыў, зразумела, па-польску, але ўстаўляў і тутэйшыя словы. Часам тутэйшых словаў было болей, чым польскіх, і тады польскія словы выглядалі ўласна не як польскія, а ўжо як паланізмы ў іншай мове. Узяць тую ж «яскулку», што азначала ластаўку.

Аканомава жонка занялася пасцеллю, што значыла, каб муж выйшаў, бо яна збіраецца спаць. Аканом выйшаў з пакоя (уласна, сужэнскай спальні), пайшоў на вуліцу, пастаяў на свежым, вогкім паветры, паслухаў, як шумяць старасвецкія дубы ў парку ад верхавога ветру, падумаў-падумаў і паклікаў ад стайні свайго памочніка Мондрыка. Адвёў пад дрэвы, каб ніхто не падслухаў, шэптам загадаў не спускаць вачэй з Аксанінай пакаёўкі Ганны.

Ніколі раней жонка не выклікала лістом пані Цэцылю. Ды што тут выклікаць, калі цётка штосуботы прыязджае, ды яшчэ не вылазіць з пакояў тыднямі. З аднаго боку, гэта карысна жонцы, як-ніяк пані Цэцыля бывала ў свеце, да самога губернатара колькі разоў на баль запрашалі. А з другога - ці не ўводзіць старая жаба ягоную маладую жонку ў якую-небудзь спакусу?

Шпегства дало ашаламляльны вынік. Таго ж вечара пакаёўка вельмі позна адзелася, абулася і пакінула афіцыну. Пайшла некуды, лічы, у ноч. Яе перанялі на беразе Гарыні, сілком, узяўшы за рукі, завялі ў стайню і выклікалі аканома.

- Васпане! Што дазваляюць сабе вашы слугі? - фанабэрна заявіла Ганна. - Што за феадальныя парадкі?

Казала яна так, бо сама была з шляхты, ды і чытаць умела.

- Аддай тое, што ты нясеш... - нягучна, але цвёрда сказаў аканом.

- Васпане... Нічога не маю... Што вы да мяне прычапіліся?

Пакаёўка Ганна ўдавала саму цноту, але фанабэрыя з яе памалу спадала, бо ведала, што жартаваць з ёю не будуць.

- Аддай па-добраму. Іначай... Загадаю абшукаць.

- Што вы, пане дабрадзею... - спалохалася дзяўчына.