Для меня не новость, что тебе больше нравится эта
новая вещь‘; Esperantaĵo ’то, что относится к эсперанто
(литература, символика и т. п.)‘; litaĵoj ’постельные
принадлежности.
9-8. Приставка eks- означает «бывший»: eksĉampiono
‘экс-чемпион’; eksmoda ‘вышедший из моды’; eksigiуволить
в отставку‘, ’исключить‘; eksiĝi ’уволиться‘, ’уйти
в отставку‘, ’сложить полномочия; Eksamiko iĝas malamiko
‘Бывший друг становится врагом’.
Словоупотребление
9-9. При помощи вопросительного слова kiu спрашивают о чём-то,
выбранном из определённого количества; при помощи слова kia
спрашивают о свойстве: Kiun gazeton vi legas? – Mi legas la
gazeton «Juna amiko»; Kian gazeton vi legas? – Interesan; Kiu
tago estis hieraǔ? – Merkredo; Kia tago? – Varma.
9-10.Названия месяцев: januaro, februaro, marto, aprilo, majo,
junio, julio, aǔgusto, septembro, oktobro, novembro, decembro.
Перед названиями месяцев артикль не употребляется.
9-11. При обозначении дат употребляются артикль и винительный
падеж: Mi venos la sepan (tagon) de martoЯ приду седьмого
марта; Tio okazis la 13-an de majo. Пример употребления даты
в начале письма: la 29-an de decembro 1987.
9-12. ‘Если … то’ se … (do): Se vi faradis, sed ne finis,
(do) vi faris nenionЕсли ты делал, но не кончил, то ты не
сделал ничего.
9-13. В разговорной речи вместо ĝis (la) revido! иногда
употребляются сокращённые формы: ĝis la!, ĝis re!, ĝis!, mi
ĝisas vin.
Libertempo
— Kie vi libertempis la pasintan someron?
— Ĉe la Nigra maro, apud Odeso. Mi estis tie fine de julio kaj
komence de aǔgusto.
— Ĉu en iu ripozdomo?
— Tute ne. En turista tendaro. Nenie oni povas trovi tiajn
belaĵojn – oni ĵetas rigardon ĉien, kaj ĉie estas vidata la
senfina lazura maro kaj ŝipetoj, moviĝantaj trans la
horizonton.
— Ĉu la vetero estis bona?
— Bonega! De eklumo ĝis mallumo mi naĝadis. La akvo ŝajnis
komence malvarmeta, sed iom post iom oni alkutimiĝas kaj eĉ
ne volas elakviĝi. La sablo estas varmega, super la kapo lumas
la suno. Mi kuŝas sursable kun fermitaj okuloj. Tra la silento
estas aǔdata en la oreloj nur la maro, kiu batas kontraǔ la
bordon.
— Kiom da tempo vi pasigis tie?
— Tri plenajn semajnojn. La tagoj sekvadis unu post la alia, mi
forgesadis ilin kalkuli kaj foje mi kun miro rimarkis, ke mia
tempo preskaǔ finiĝis. Kion fari! Restis nur aĉeti diversajn
nigramarajn memoraĵojn. Ekde la dek-naǔa de aǔgusto mi jam
estis en la laborejo. Verŝajne, ankaǔ vi bone ripozis, ĉu
ne?
