вільгаць, што часам сам растае, але пакой ці склеп абсушвае. Тады раствор паташу трэба
перакіпяціць да поўнага выпарэння і сухі зноў паставіць для гэтай жа мэты.
Іншы спосаб. Льга насыпаць па вуглах вуголле. Яно таксама добра прыцягвае вільгаць.
Як запраўляць і захоўваць воцат
На кожныя сем гарцаў крынічнай вады дабаўляюць гарнец гарэлкі. Уліваюць сумесь у
барыла, усоўваюць туды скручаны трубкай ліст паперы, па якім размазаны фунт
нерастопленага меду разам з воскам — столькі мёду даюць на сем гарцаў вады. Калі вады
больш, напрыклад, у два разы, дык на трубку бяруць два лісты паперы і два фунта мёду
альбо робяць дзве асобныя трубкі. Гэтак падрыхтаваныя тры дубовыя барылы ставяць
каля печы. Адтуліны накрываюць чыстым рэдкім палатном. Праз тры месяцы воцат льга
ўжываць.
Толькі адзін чалавек (абавязкова мужчына) займаецца воцатам. Ставіць яго ў першую
пятніцу маладзіка, потым кожную пятніцу маладзіка бярэ воцат нашча на месячны расход
і штомесячна толькі з аднаго барыла. Пасля далівае ў пасудзіну заўсёды адну сёмую
частку вады і адну восьмую гарэлкі. Калі так рабіць, у кожным барыле воцат будзе два
месяцы настойвацца.
NВ. Ніколі не далівайце воцат воцатам і не змешвайце яго з дзвюх пасудзін, бо гэтым льга
зусім пашкодзіць. Заўжды неабходна дабаўляць ваду з крыніцы і гарэлку.
Паперу і мёд кладзіце толькі ставячы барыла, аднак нядрэнна будзе пасля кожных
некалькіх месяцаў дадаваць трохі мёду, але не паперы.
Выцягвайце воцат зверху, не перамешваючы, а не з глыбіні, каб не пашкодзіць гнязда.
Воцат з адгону
У барыла ёмістасцю звыш трыццаці гарцаў, у якое наліты свежы адгон, кладуць даволі
многа сушанага хлеба з жыта разавага памолу, з абодвух бакоў намазанага мёдам, а
таксама ўліваюць паўгарца ці больш гарэлкі, бо толькі яна дае крэпасць, і па адной кварце
добра пражанага гароху і ячнай крупы. Напоўненую пасудзіну накрываюць чыстай
палатнянай хусткай і ставяць у цяпло: летам на сонцы на свежым паветры пад накрыўкай
з дошак (ад дажджу), а зімой у цёплым памяшканні ля печы.
Патрэбны тры такія барылы, як я гаварыла вышэй. Ва ўсім належыць прытрымлівацца
парад, дадзеных у папярэднім раздзеле. Калі лета халоднае і дажджлівае, нельга выносіць
воцат на вольнае паветра.
Эстрагонавы воцат
Лістоў і сцяблін эстрагону, прамытых і ачышчаных, бяруць па кварце на гарнец воцату і
трымаюць месяц у бутлі, абвязанай белай палатнянай хусткай. Пасля зліваюць у іншую
пасудзіну.
Свежая расліна псуе воцат, і нават прыгатаваны на сушаным эстрагоне ён захоўваецца не
