Мой гай дубовы | страница 13




СЦЕЖКІ

Праф. Стафаніі Скварчынскай


Сцежак не плануюць,
Не пракладаюць.
Сцежак няма на карце.
Але яны існуюць.
Злучаюць вёску з вёскай,
Хату з хатай суседа,
З крамай і з школай,
З карчмой і з касцёлам,
З кузняй і з млынам,
Лес — з ракой,
Хлопца — з дзяўчынай.
Іх пясведама людзі пракладваюць —
За годам год,
Кожны дзень, кожную ноч,
Басанож, у лапцях, у ботах,
Па мурагу, пяску, сумётах,
У маршы і ў бегу —
Мудра і лагічна звязваючы
У супольнасць і залежнасць,
Сяброўства і міласць.
Гляджу ў далячынь я вачамі цыганкі
На сцежкі, дарожкі,
Нібы на барозны далоні,
Раскрытай для варажбы.
Колькі сцежак вядзе да цябе?
Колькі сцежак вядзе ад цябе?
Я пагляджу. I скажу табе,
Хто ты.

КАБ ЯШЧЭ РАЗ


Каб яшчэ раз
прывітаць шчэбет
і сонцаўсход
на лясной дарозе.
Каб яшчэ раз
заснуць на хаду
у страі
ці ў духмяным стозе.
Каб яшчэ раз
з месца ў галоп
і ў Нёмане выкупаць коней.
Каб яшчэ раз
ноч згубіць,
заўтрашні дзень дагнаць
на перагоне.
Каб яшчэ раз
паскакаць цыганачку
на вяселлі ў вясковай хаце...
Каб яшчэ раз...
мой трыццаць гадоў
                               як прыяцель.

ВЫРАЙ

Янку Брылю


Калі набліжаецца восень
Дубы адлятаюць у вырай
Пакідаючы гнёзды з карэння
З пісклянятамі жалудоў
I тады
Грэюць косці свае
Пад каменным скляпеннем каміна
Тады
У пакоях пульсуюць цяплом пазалотай
Ажываючы твары партрэтаў
Гасячы свечак агонь
Тады
Быццам конікі іскры трашчаць
I ўзлятаюць як зоры
Якія ў палёце згасаюць
Тады сінімі стужкамі дыму
Сон варожаць з вачэй
Дубы больш ужо не вяртаюцца
У гай свой
На месца дзе іх пассякалі
А калі і вяртаюцца
Дык толькі на крылах вятроў
Дымам з коміна ці жменей попелу
Але гэта было ўсё даўно
Калі блочных дамоў
Мы не зналі.

НА ЗМЯРКАННІ ЛЯ ВАДАПОЮ


Крысо пяску,
Адкінутае хваляй на расісты луг,
Замацоўвае негатывы
Капытоў.
Бярозы, што нясуць свой цень,
Спіхваюць яго з адхону
Ў вадапой.
Конь праз шкло вады
Цалуе сваю пысу
I з дна азёрнага глядзіць
На стэп нябёс,
На бледна-серабрыстую падкову,
Згубленую пегасам
У галопе.
Крывавае вока сонца,
Прыплюшчанае пагоркам,
Пазірае на распранутых дзяўчат,
Што ў золаце царкоўным
Сыходзяць
У цішыню вады,
У насцярожанасць аеру.
А я
З высокага акна гляджу
На ўсход неонаў гарадскіх,
Мо яны мяне
Да вадапою вернуць,
Каб мог я прагу наталіць
Тым золатам царкоўным.

МАТЫВІРОЎКІ


Выбачаецца
З вялікадушнасці;
Выбачаецца
З пагарды;
Выбачаецца
З неабходнасці;
Выбачаецца
З розных меркаванняў;
Выбачаецца
Са страху;
Выбачаецца
З надзеі на ўзаемнасць;
З надзеі на ўдзячнасць —
Найцяжэй і вельмі рэдка
Выбачаецца
З любві.

ЗМЯРКАННЕ З ДЗЯЦІНСТВА